Leer omgaan met woede
“De oorzaak van woede ligt in ons denken – in gedachten van schuld en oordeel.” – Marshall B. Rosenberg, PhD.
In dit artikel geef ik je een andere kijk op de emotie “woede”. Voor veel mensen is woede een emotie die ook angst oproept. Angst om woede te uiten. Het voelen, het uiten maar ook ontvangen ervan kan heel heftig zijn!
Geweldloze of Verbindende Communicatie helpt om woede te gebruiken en er op een gezonde en krachtige manier mee overweg te leren gaan.
Woede wordt vaak geassocieerd met geweld, waardoor mensen woede vaak uit de weg gaan. Dit vermijdende gedrag helpt om hun behoefte aan veiligheid te vervullen. Woede is in principe “gewoon” een emotie, een signaal die je “wat wil vertellen“. Helpend is dan als je leert hoe met woede om te gaan, zowel als je uiting wil geven aan woede, als leren er me om te gaan als je met de woede van een ander te maken hebt. Dit geeft je vertrouwen en maakt minder angstig.
Gezonde manieren om met woede in onszelf om te gaan
Geweldloze communicatie geeft ons gezonde manieren om met woede in onszelf om te gaan.
Allereerst vereist woede erkenning dat dit een enorm krachtige emotie is.
Woede geeft aan dat we in een situatie zijn gekomen die vraagt beter voor jezelf te zorgen.
De grote uitdaging zit hem erin, dat bij het vinden van een gezonde manier om met woede in onszelf om te gaan, we meestal al de controle verloren hebben. De controle verliezen gebeurt namelijk op hetzelfde moment als de woede ontstaat! Door met een Geweldloze Communicatie bril naar woede te kijken, kunnen we onszelf als het ware herprogrammeren door vaardigheden te ontwikkelen om op een constructieve manier met woede om te gaan.
In eerste instantie richt onze aandacht zich op hoe snel we kunnen herstellen van een woede-bui, en met welke intentie en hoe snel we ons bezig kunnen houden met het herstellen ervan (en eventueel herstellen van relaties).
Naarmate we gezonde manieren aanleren om met onze woede om te gaan, kunnen we eerder bijsturen als het weer komt. Hierdoor kunnen we kleine verschuivingen en veranderingen opmerken voordat we in woede zijn uitgebarsten! We kunnen opmerken waar we een aanname of interpretatie hebben gedaan die ons in het verleden boos zou hebben gemaakt. De woede komt namelijk voort uit ons denken!
Als we gezonde manieren aanleren om met woede in onszelf om te gaan, gaan we leren onze diepere menselijke behoeften en waarden te onderscheiden die de basis geven aan een uiting van woede. Zodra een persoon zich heeft verbonden met zijn eigen (en/of die van anderen) onderliggende behoeften en waarden, zien we dat de emotie verschuift. Op dat moment is het meestal geen woede meer. De verschuiving van goed/fout denken naar verbinding met de onderliggende behoeften of waarden gaat gepaard met een verschuiving in het gevoel dat nu misschien frustratie of verdriet is, maar niet langer woede.
Wanneer we ons verbinden met onze gevoelens en behoeften dan heb je nauwelijks nog last van woede en leer je je op een andere manier uit te drukken zonder daarbij de relaties op het spel te zetten. Je gaat als het ware meer helen van een innerlijke pijn. Je gaat zien dat we dichter bij een plaats van rouw, vergeving en zelfvergeving komen…..
Gezonde manieren om met woede van andere mensen om te gaan
Gezonde manieren leren om met woede in onszelf om te gaan, is slechts een deel van wat je van geweldloze communicatie en woede kan leren. Een ander deel bestaat uit het leren van gezonde manieren om met woede van andere mensen om te gaan.
Een woede-bui van een ander kan ongelooflijk beangstigend zijn en kan je raken in je emotionele, mentale en fysieke veiligheid.
In deze situaties willen we, naast GC-vaardigheden, geruststelling dat we veilig zullen zijn. Als we zeker zijn van onze fysieke veiligheid, is de woede van een ander soms verontrustend om andere redenen: Ze hebben oordelen over ons die moeilijk te horen zijn en/of: We nemen de verantwoordelijkheid voor hun gevoelens en zeggen tegen onszelf dat we deze persoon een slecht gevoel hebben gegeven.
De tools van GC komen van pas bij het op gezonde manieren om met woede van andere mensen om te gaan. Deze hulpmiddelen omvatten zelf-empathie, empathie voor anderen en het vermogen om eerlijk of authentiek uiting te geven aan wat voor ons belangrijk is, met de bedoeling een verbinding te creëren en geen woorden te gebruiken die meer schade zouden aanrichten.
Stel je voor dat je aan woede werkt – die van jezelf of die van anderen – tot het punt waarop je je er veilig en comfortabel bij voelde, en wist hoe je er zelfverzekerd en effectief mee om moest gaan, in staat om conflicten onschadelijk te maken en ze naar meer verbinding te leiden!
Hoe ziet dit eruit in een alledaagse context? Dit is wat Dr. Marshall Rosenberg er over zegt…
Dr. Marshall Rosenberg over GC voor woede:
Volgens Dr. Rosenberg betekent woede dat we zijn losgekoppeld van onze behoeften.
Hij leerde ons dat woede een van de vier emoties is die losgekoppeld zijn van behoeften vanwege wat we onszelf vertellen. (De andere drie zijn schaamte, schuld en depressie).
In een praktische context zijn dit het soort vragen dat we onszelf kunnen stellen om te zien of we vorderingen maken met het gebruik van GC voor woede:
Als iemand boos tegen is, blijf ik dan met mezelf verbonden? Kan ik mezelf empathie geven in plaats van terug te slaan en ze te veroordelen of mezelf de schuld te geven?
Als iemand boos op me is, hoe snel gaan mijn aandacht dan naar wat hun behoeften zouden kunnen zijn? Ben ik in staat om ze empathische aanwezig te zijn (misschien nadat ik mezelf empathie heb gegeven) in plaats van ze terug te veroordelen of mezelf de schuld te geven?
Als iemand boos tegen me is, in welke mate kan ik dan in gesprek blijven? Ben ik in staat om eerlijk, mijn gevoelens en mijn behoeften te uiten in plaats van de ander te veroordelen, mezelf de schuld te geven, of uit te halen?
In hoeverre kan ik me staande houden in een moeilijk gesprek en de kans te vergroten dat er weer een diepere verbinding komt met een wederzijds bevredigende uitkomst?
Als ik merk dat we allebei boos zijn en allebei tegelijk gehoord willen worden, kan ik dan een time-out inroepen zodat we ondersteuning kunnen krijgen om terug te komen op het gesprek?
Met GC leren we woede anders te bekijken, waarbij we de oorzaken kunnen erkennen en woede volledig kunnen uiten. Dit vereist dat we het verhaal dat kunnen bekijken vanuit de onderliggende behoeften. Wanneer we dit doen, kunnen we uitdrukken wat we waarderen en koesteren – in plaats van ons te concentreren op onze oordelen over anderen of ons te verankeren in wie gelijk of ongelijk had. Op deze manier helpt GC voor woede ons om het gevoel van woede te verschuiven naar andere, meer met het leven verbonden gevoelens.
Wil je zelf aan de slag met Verbindende Communicatie; meld je dan aan voor een training. Zie Agenda voor data en beschikbaarheid.